Het is mogelijk dat je niet-ernstige bijwerkingen ervaart van je hormonale anticonceptie, zoals hoofdpijn, acne en onregelmatig bloedverlies.
Maar ook bijwerkingen zoals depressieve gevoelens, verminderd seksueel verlangen en gewichtstoename zijn mogelijk (1-10% van de vrouwen meldt dit volgens het Farmacotherapeutisch Kompas).

Bijwerkingen specifiek voor het hormoonspiraal kunnen zijn: expulsie (2-5%) (het spiraaltje wordt afgestoten), het bloedingspatroon wordt niet prettig gevonden (geen menstruatie meer, spotting (licht bloedverlies), onregelmatig bloedverlies), baarmoederkrampen, acne, oncomfortabel gevoel in het bekken, pijn bij het vrijen, pijn bij menstruatie.
Bron: NHG-standaard anticonceptie 2020

De Amerikaanse hoogleraar in evolutionaire psychologie Sarah E. Hill schrijft in haar boek Je brein aan de pil. Hoe de pil alles verandert (2019, Nederlandse vertaling 2020), dat het nemen van deze medicatie zorgt voor een andere hersenstructuur. De hippocampus wordt namelijk kleiner. Deze speelt een rol bij het langetermijngeheugen, de ruimtelijke oriëntatie en het stresssysteem. Hierdoor beïnvloedt de pil je persoonlijkheid, hersenen en stressrespons. Prof. Hill vindt het belangrijk dat vrouwen zich bewust zijn van de mogelijke gevolgen van pilgebruik: “Je bent een ander mens als je de pil slikt. Weet dus waar je aan begint, en neem je beslissing welbewust.” “Er is geen magisch perfecte leeftijd om aan de pil te gaan zonder dat dat invloed heeft op je hersenontwikkeling (misschien na je vijfentwintigste?), maar ik zou er voorzichtig mee zijn vóór mijn negentiende of twintigste jaar.”

Ellen Laan, seksuoloog en hoogleraar biopsychosociale determinanten van seksuele gezondheid aan de UvA, zegt in een interview in de Volkskrant d.d. 24 juli 2021 het volgende:
“De laatste decennia gaan veel jonge meiden aan de pil. Terwijl pilgebruik je voor 50% van je vrije, beschikbare testosteron berooft, het hormoon dat je gevoelig maakt voor seksuele prikkels. Dus eigenlijk ontwikkelen die meiden zich seksueel met de rem erop.”

De menstruele cyclus heeft alles te maken met je vrouw-zijn. Functioneert je cyclus goed, dan weet je in ieder geval dat je wat dat betreft in balans bent.

Stress kan zich vertalen naar het verloop van je cyclus. Je lichaam laat zien dat er stressfactoren aanwezig zijn voordat je dat zelfs maar rationeel hebt bedacht. Je kunt er dan voor kiezen om je levenswijze aan te passen als dat mogelijk is, waardoor je cyclus stabieler kan worden en ook jijzelf. Het is een wisselwerking.

Elke fase van je cyclus heeft een ander karakter, wat invloed kan hebben op je energieniveau, je gevoelsleven of zelfs je fysieke prestaties. Als je kennis hebt van deze verschillende fasen kun je daar je voordeel uit halen. Het kan helpen om jezelf te accepteren en bijvoorbeeld vriendelijker voor jezelf te zijn in de menstruatiefase of de dagen ervoor, als je daar last van hebt, en te kunnen genieten van de momenten waarop je juist meer energie hebt of zelfs je agenda er op aan te passen. 

De sympto-thermale methode Sensiplan is een ‘double-check’ methode waarbij zowel het cervixslijm als de temperatuur wordt gebruikt om de vruchtbare en onvruchtbare dagen te bepalen; double-check methoden zijn betrouwbaarder dan single-check methoden (die zich baseren op alleen temperatuur of alleen cervixslijm) .

Sensiplan is een gestandaardiseerde methode met duidelijk cursusmateriaal (hand- en werkboek Natuurlijk en zeker) en gecertificeerde consulenten. De cursussen kunnen samen met de partner gevolgd worden. Als beiden de kennis en motivatie hebben, verhoogt dat de betrouwbaarheid.

De hoge betrouwbaarheid van Sensiplan is wetenschappelijk bewezen voor een gemotiveerde doelgroep, erkend door de WHO en vergelijkbaar met de anticonceptiepil. Sensiplan mag aangeraden worden door artsen.

Er zijn ernstige bijwerkingen van hormonale anticonceptie (combinatiepreparaten, de pil) die tot de dood kunnen leiden.
Het gaat hier om trombose (veneuze trombo-embolieën, VTE) en hart- en vaatziekten (HVZ), zoals myocardinfarct en TIA/herseninfarct (arteriële trombo-embolieën).

Het risico hierop is voor VTE verhoogd met 3-10 per 10.000 vrouwen per jaar. Dat is op zich een heel kleine kans, maar op de hele bevolking zijn het wel veel vrouwen die dit lot treft.
In Nederland gebruiken 2,1 miljoen vrouwen de pil.* Dat betekent dat 630-2100 vrouwen VTE krijgen die toe te schrijven is aan pilgebruik. Het risico is het grootst voor de derde generatie pillen.
* Bron: overheid.nl, 14-10-2019, Tweede Kamer der Staten-Generaal, Kamervragen (aanhangsel) 339

Het risico op een hartinfarct neemt toe van 0,13 naar 0,21 per 1000 vrouwen per jaar. Dat betekent op 2,1 miljoen pilgebruiksters dat 186 vrouwen in Nederland per jaar een hartinfarct krijgen vanwege pilgebruik.
Het risico op een herseninfarct neemt toe van 0,24 naar 0,41 per 1000 vrouwen per jaar. Dat betekent op 2,1 miljoen pilgebruiksters dat 374 vrouwen in Nederland per jaar een herseninfarct krijgen vanwege pilgebruik.

Een ander ernstig gezondheidsrisico is het risico op borstkanker. Dit neemt door hormonale anticonceptie toe van 55 naar 68 vrouwen per 100.000 per jaar. Dat betekent dat in Nederland 273 vrouwen per jaar borstkanker krijgen die er anders niet was geweest.

Voor het hormoonspiraal (progestageen alleen) is er minder wetenschappelijk onderzoek. Het lijkt erop dat het extra risico op borstkanker hetzelfde is als bij de combinatiepil. Voor VTE en HVZ is het verhoogde risico niet gevonden, maar het is ook niet uit te sluiten.

Mogelijke ernstige gezondheidsrisico’s van het hormoonspiraal en het koperspiraal zijn de perforatie van de baarmoeder (0,4-2,6 op 1000 plaatsingen) en het flauwvallen bij inbrengen van het spiraal (vasovagale collaps), soms met epileptische aanval (0,2) of bradycardie (1,8%), het hart slaat dan minder dan 50 slagen per minuut. Ook kunnen er buitenbaarmoederlijke zwangerschappen ontstaan (extra-uteriene graviditeit, 0,1-0,5 per 1000 plaatsingen).
Verder is er een verhoogde kans op ontstekingen in het kleine bekken bij spiralen (pelvic inflammatory disease).
Bron: NHG-standaard anticonceptie 2020

Soms mag je om medische redenen geen hormonale anticonceptie gebruiken. Er geldt dan een contra-indicatie, dat betekent dat er een reden of omstandigheid is waarom je een bepaald geneesmiddel niet mag gebruiken. Er zijn absolute en relatieve contra-indicaties. Bij absolute contra-indicaties wordt hormonale anticonceptie ontraden. Bij een relatieve contra-indicatie is er overleg met de vrouw.

Je huisarts kan je hier goed advies over geven. Er geldt bijvoorbeeld een contra-indicatie bij hoge bloeddruk, diabetes, obesitas, roken boven 35 jaar, migraine met aura, borstkanker of belaste familieanamnese daarvoor, baarmoederkanker, leverfunctieproblemen, familiair risico op trombose en longembolie, gebruik van anti-epileptica.

Steeds meer vrouwen vinden het niet vanzelfsprekend dat de vrouw alle verantwoordelijkheid voor de anticonceptie draagt. Het gaat dan zowel om het innemen of laten plaatsen als ook het dragen van de kosten van de anticonceptie. Ook de gevolgen van een ongeplande zwangerschap liggen bij de vrouw.

Sensiplan is een methode die niet ingrijpt in het lichaam (m/v): je werkt samen met je cyclus in plaats van ertegen. Sensiplan is een methode die je echt samen met je partner kunt doen. Liefst komt je partner mee naar de Sensiplancursus zodat je daarna ook met elkaar de cyclus kunt interpreteren. De cyclische vruchtbaarheid krijgt een plek in jullie intieme leven, samen ben je bereid je seksuele gedrag aan te passen aan de vruchtbare en onvruchtbare dagen in je cyclus en je bent je dus ook bewust van jullie gezamenlijke vruchtbaarheid.
Sensiplan is daarom eigenlijk geen anticonceptiemethode te noemen, maar een natuurlijke methode van gezinsplanning, die iedere cyclus twee kanten op te gebruiken is (om zwangerschap te vermijden of juist doelgericht na te streven). 

Het gaat hier wat levensovertuiging betreft vooral om de visie op het leven.
Vind je het leven vanaf de bevruchting, vanaf de samensmelting van eicel en zaadcel, al beschermwaardig? Of vind je dat het embryo pas beschermwaardig is als het bevruchte eitje is ingenesteld in de baarmoeder (8 dagen na bevruchting*)? Of pas als de hersenen ontstaan (ca. 15 dagen na bevruchting worden de eerste primitieve zenuwcellen gevormd die de basis van onze hersenen en ons bewustzijn vormen*) of het hart gaat kloppen (22 dagen na de bevruchting*)? Wanneer begint het leven van een mens?
* Bron: Het grote wonder, fotografie Lennart Nilsson, tekst Prof. Dr. Lars Hamberger, redactie Prof. Dr. P.E. Treffers. Amsterdam: Ploegsma, 2003. 

De vraag hoe je ideeën zijn over wanneer het leven begint, maakt veel uit voor je keuze voor een methode van gezinsplanning/anticonceptie en voor je visie op morning-afterpil en abortus (meer informatie hierover kun je lezen op weekvanhetleven.nl). 
Wil je absolute zekerheid dat de methode van gezinsplanning/anticonceptie van je keuze geen afbreking van nieuw leven veroorzaakt, doordat een mogelijk bevruchte eicel zich niet kan innestelen in de baarmoeder, dan is Sensiplan een geschikte keuze voor je. Bij hormonale anticonceptie of een koperspiraal is die zekerheid er niet.

Werking anticonceptiemiddelen*: 
“Bij het koperspiraal zorgt het koper er enerzijds voor dat een groot deel van de zaadcellen [wordt] gedood, anderzijds veroorzaakt het koper een ontsteking in de baarmoeder en eileiders en zorgt ervoor dat het baarmoederslijmvlies niet voldoende wordt opgebouwd, zodat een eventueel bevruchte eicel niet kan innestelen en afsterft.
Een hormoonspiraal geeft hormonen af die ervoor zorgen dat het cervixslijm niet goed doorgankelijk meer is voor zaadcellen en het baarmoederslijmvlies niet wordt opgebouwd, waardoor innesteling van de eventueel bevruchte eicel niet mogelijk is. Door de lage dosering hormonen vindt er meestal wel een eisprong plaats.
De hormonen in de pil zorgen er in de meeste gevallen voor dat er geen eisprong plaatsvindt. Zij beïnvloeden het cervixslijm, waardoor het minder doorgankelijk wordt voor zaadcellen. Daarnaast remmen de hormonen de groei van het baarmoederslijmvlies waardoor een eventueel bevruchte eicel niet kan innestelen.”
* Overgenomen uit: NHG-standaard anticonceptie 2020

Het is tot nu toe nog niet mogelijk om kunstmatige oestrogenen uit het oppervlaktewater te filteren. Hierdoor wordt de concentratie oestrogenen in het water steeds groter, wat weer effect heeft op de vruchtbaarheid van vissen. Ook de mannelijke vruchtbaarheid daalt in Europa. De hormonen uit pil en spiraal komen via je urine in het oppervlaktewater terecht.

Een greep uit artikelen over dit onderwerp: 
Hormoonverstoring in oppervlaktewater; waargenomen en veronderstelde effecten in de natuur
Oestrogene activiteit in oppervlaktewater van de Rijn
Vissen verwijven door de pil
Zaadkwaliteit van de westerse man keldert

Sensiplan biedt je complete kennis over je persoonlijke cyclus. Iedere maand heb je ‘gewoon’ vruchtbare dagen, maar ook ‘hoog’ vruchtbare dagen. Deze hoog-vruchtbare dagen kun je herkennen en er gebruik van maken om juist sneller zwanger te raken als je dat wilt. Ze liggen lang niet altijd op dezelfde dagen in je cyclus.
Ook bij zogenaamde onregelmatige cycli helpt de Sensiplan-kennis, omdat de hoog-vruchtbare periode dan nog verschillender is per cyclus. Wij noemen cycli niet snel onregelmatig, alle cycli tussen 23 en 35 dagen worden als normaal gezien. Ook als ze langer dan 35 dagen zijn, zien wij zwangerschappen ontstaan op natuurlijke wijze.